การทำบุญมีหลายอย่าง ให้อานิสงส์แตกต่างกัน สรุปสั้นคือ ทำทาน รักษาศีล อบรมกาย-จิต หรือศึกษาได้จากบุญกิริยาวัตถุสิบประการ
หรือนำหลักในมงคล 38 ข้อที่ท่านแต่งเป็นบทสวดให้ท่องจำ เพื่อนำมาปฏิบัติ ทั้งหมดทุกข้อนั้น นั่นคือการทำบุญแต่ละประเภท
- บุญขั้นต้นที่ต้องทำคือ.. "ทาน" คือการให้ ที่แบ่งเป็นหลายประเภท คือให้ข้าว น้ำ ที่อยู่ ให้อภัย ให้ธรรมะ ให้ความรู้ ฯลฯ
พระสาวกผู้เด่นในแต่ละด้าน ล้วนเคยทำ.. "มหาทาน" มีการให้อย่างที่สุด ยากเกินกว่าคนธรรมดาจะให้ได้ ทำมาแล้วในอดีตชาติ จึงสั่งสมมาแสดงผลเป็นความสามารถพิเศษที่ต่างกัน และส่งให้บรรลุธรรมได้โดยง่าย
ทานการให้ อาจมีอานิสงส์น้อยกว่า การรักษาศีล และเจริญสติ แต่ก็เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ เหมือนเป็นบันไดขั้นแรกที่ต้องมีก่อน เพื่อเอื้อต่อการก้าวไปสู่ขั้นต่อไปได้ง่าย สะดวก มั่นคง
- จิตไม่ตระหนี่ จิตแห่งความเสียสละ จิตเมตตา จิตแบบนี้เท่านั้นจึงจะรักษาศีล เจริญสติสำเร็จได้จริง ดังนั้นจึงใส่ใจกับการทำบุญให้ทาน อย่างสม่ำเสมอ ถูกต้อง เกิดประโยชน์ และรอบด้าน
หลักการจัดสรรชีวิตให้เกิดความเจริญได้ง่ายขึ้น ด้วยการแบ่งทรัพย์เป็นสี่ส่วน... 1.เพื่อเลี้ยงดูบิดามารดา ตนเองและครอบครัว 2.เก็บออมไว้ยามฉุกเฉิน 3.เพื่อการลงทุนประกอบอาชีพ 4.สำหรับบริจาคให้ทาน
บุญด้านการให้ที่สำคัญที่สุดและต้องทำให้ได้คือ ต้องทำกับพ่อแม่หรือผู้เลี้ยงดูเราก่อนเป็นอันดับแรก แล้วค่อยจัดสรรการบริจาคให้ได้หลายกลุ่มบุคคลที่อยู่รอบตัว
กระจายไปสู่หลายวัด หลายมูลนิธิ จะดีกว่าปักหลักทำบุญที่เดียว ซึ่งอาจพลาดเจอพระปลอมที่สร้างภาพผู้ทรงศีลได้อย่างแนบเนียน
อย่าสักแต่ว่าให้ แต่ควรพิจารณาว่าให้แล้วเกิดประโยชน์แค่ไหน ยิ่งมีเงินน้อยยิ่งต้องรอบคอบ เงินหนึ่งร้อยอาจสูญเปล่าถ้าให้กับบางคน แต่อาจมีประโยชน์มากถ้าได้สละให้บางคน
- “ชั่วช่างชีดีช่างสงฆ์” เป็นคำที่ให้รู้จักปล่อยวาง อย่าตำหนิคอยจับผิดผู้อื่น แต่ไม่ใช่ให้โง่ทำบุญกับพระพิสดารสอนเพี้ยนผิดหลักศาสนา
เจ้าอาวาสบางวัด แม่ชีบางคนเห็นชัดว่าแต่งหน้า ยังกราบไหว้กันได้ลงคอ แค่ศีลแปดกับกิเลสง่ายๆ ยังชนะไม่ได้ จะมีคุณสมบัติเป็นเนื้อนาบุญ มีจิตบริสุทธิ์ถึงธรรมได้จริงหรือ ??
( ศีลแปด คือฏกเริ่มต้นที่ต้องเข้มงวด ห้ามแต่งหน้า เสพสิ่งบันเทิง ของหอม สมาทานแล้วไม่ทำเท่ากับหลอกลวง )
- ฝากไว้อีกอย่าง.. ถ้าไม่อยากเป็นส่วนหนึ่งในการร่วมทำลายพระพุทธศาสนา กรุณาอย่าเอาเงินใส่บาตรพระ ถ้าอยากถวายอาหารให้ทำกับพระที่ท่านเดินบิณฑบาตร
อย่าสนับสนุนพระที่ยืนแช่นิ่งอยู่ตามตลาด เพราะเท่ากับเรากำลังส่งเสริมภาพลักษณ์ให้ศาสนาดูเสียหาย พระควรเดินบิณฑบาตรได้อาหารพอดีแล้วรีบกลับวัด พระที่เคร่งจะไม่ยอมให้เอาเงินใส่ตอนบิณฑบาตร
ถ้าอยากบริจาคเงินให้ไปหยอดตู้ที่วัดจะได้บุญมากกว่า หรือถวายเป็นกองกลางของสงฆ์ เอ่ยปากขอถวายเพื่อบำรุงพระพุทธศาสนา
การที่ชาวไทยจำนวนมากเอาเงินหยอดใส่บาตรพระ ตักบาตรกับพระที่ยืนแช่ ส่งผลให้เกิดพระปลอมจำนวนมาก ที่สักแต่ว่าบวชเพื่อหาเลี้ยงตนแบบสุขสบาย ไม่ได้ปฏิบัติธรรม หรือทำสิ่งที่พระควรกระทำ
- การทำบุญกับพระปลอม สู้เอาเวลาไปทำกับข้าวให้พ่อแม่กิน เอาเงินซื้อของให้พ่อแม่ ลูกหลานตัวเอง ยังได้บุญมากกว่าเป็นล้านเท่า
เป็นชาวพุทธต้องศึกษา และช่วยรักษาศาสนาให้ถูกต้องด้วย นับถือศาสนาอย่าสักแต่ว่านับถือแต่ปาก เอาแต่ทำตามกันไป บุญไม่ได้เกิดจากการสักแต่ว่าทำ ทำกับพระไม่ดี พระปลอม เท่ากับสร้างโจรให้มีกำลังในวัด
เมื่อพระปลอมมีอยู่เต็มหลายวัด สุดท้ายความเสื่อมจะเข้าครอบงำศาสนา จะสนับสนุนพระปลอมไปอีกแค่ไหน จะร่วมมือทำร้ายศาสนาทางอ้อมอีกเท่าไหร่ ??
จิตที่ทำด้วยใจเสียสละ (ไม่ใช่บ้าบุญ) จะมีกระแสพลังดึงดูดเอาทรัพย์กลับเข้ามา เพื่อจะได้มีไว้ “ให้” หรือทำประโยชน์ต่อไปได้ตามจิตที่อยากให้
คนที่ทำบุญแบบถูกทางเป็นประจำสม่ำเสมอ จะพบปาฏิหาริย์ด้วยตนเองแทบทุกคนว่า.. ถึงเวลาคับขันจะเอาตัวรอดได้อย่างไม่น่าเชื่อ สำหรับคนไม่ค่อยมีเงินสามารถทำบุญด้านการให้ได้
เช่น.. ใช้แรงช่วยงาน ช่วยทำความสะอาด ช่วยยกของ ประสานงาน ฯลฯ ( ทำความสะอาดวัด-พระประธานช่วยเรื่องผิว )
หลายคนมัวแต่คิดรอให้รวยก่อนแล้วค่อยบริจาคทาน เป็นเหตุผลที่ทำไมไม่รวยซะที ไม่หมั่นทำบุญจะเอาบุญที่ไหนมาทำให้รวย ทุกอย่างมันต้องควบคู่กันไป
- คนเราจะจบปริญญาได้ ต้องเรียนอนุบาลมาก่อน จะทำบุญใหญ่ได้ต้องหมั่นสะสมบุญทีละน้อยไปก่อน
“การเอาชนะความโลภและจิตที่ตระหนี่ได้เป็นแก่นของการทำบุญ ไม่ใช่จำนวนเงินมากหรือน้อย” หลายคนมองข้ามผลบุญที่เกิดทันใจและเห็นทันตา
นั่นก็คือ “ความสุขใจ อิ่มใจ” ที่กลับคืนทันทีที่เราสละให้ด้วยใจปรารถนาดีต่อผู้อื่น การคาดหวังให้ผลบุญตอบแทนตนได้เร็วอย่างใจ มันไม่ใช่การทำบุญแต่เป็น.. “การลงทุนหวังกำไร”
- เมื่อมุ่งหวังแต่กำไรจากการทำบุญ แล้วจะเอาบุญตัวจริงที่ไหนไปช่วยแก้บรรเทากรรมให้ตนเอง!!
วิธีทำบุญที่ครูอาจารย์แนะนำไว้สำหรับคนเงินน้อยและไม่มีเวลา ให้หากระปุกหนึ่งใบ หยอดเงินเท่าที่ทำได้ทุกวัน แม้แค่วันละบาทก็ยังดี เมื่อเต็มหรือทุกสิ้นเดือนค่อยนำไปถวายวัดหรือบริจาคให้มูลนิธิอีกที
หรือหยอดเงินเล็กน้อยในตู้บริจาคที่เดินผ่านทุกวัน ซื้อขนมฝากเพื่อนที่ทำงาน ญาติพี่น้อง รปภ. ให้ทิปเด็กปั้ม เด็กเสริฟ สารพัดการให้ ที่มีโอกาสได้ทำกันทุกวัน ไม่มีเงินก็ใช้รอยยิ้ม คำขอบคุณให้คนรอบข้าง แม้เขาจะต่ำกว่าก็ตาม
เป็นการสะสมทานบารมีในทุกวันและทำได้จริงกับทุกคน ควรสอนลูกให้ทำแต่ยังเด็ก จะส่งผลถึงความมั่นคงการเงินของลูกในอนาคต ภายหน้าจะกตัญญูเป็นที่พึ่งของพ่อแม่
- เป็นฐานบารมีที่ไม่ควรมองข้ามสำหรับทุกคน อยากให้ลูกกตัญญูต้องสอนลูกแต่เด็ก ให้ลูกสะสมบุญแต่เด็ก ไม่ใช่รอให้โตแล้วมาสอนทีหลัง มันจะไม่ทัน
ลูกทรพี อกตัญญู ทำร้ายพ่อแม่ เป็นข้าวหน้าหนึ่งให้คนสาปแช่งกันประจำ แต่น้อยคนจะเข้าใจต้นเหตุว่า.. ทุกสิ่งที่พ่อแม่เหล่านั้นกำลังเจอ ก็คือสิ่งที่เขาทำกรรมของเขาไว้
รวมถึงเลี้ยงดูสั่งสอนลูกหลานไว้ให้เป็นแบบนั้น โดยที่คิดว่า.. สอนมาดีแล้ว แต่ความจริงคือ.. สอนไม่เป็น!! จิตวิทยาการเลี้ยงลูกเป็นวิชาที่จำเป็นมาก แต่เราก็ยังไม่ได้ใส่ใจ ในการทำหลักสูตรมาสอนคนตั้งแต่วัยรุ่น